చౌమహల్లా ప్యాలెస్ - ఓ చారిత్రక పర్యటన

సెలవుల్లో టీవీ చూట్టమో, లేదంటే ఎంచక్కా గోళ్లు గిల్లుకోవడమో అన్నవి అనాదిగా మానవాళికి సంక్రమిస్తున్న గొప్ప హాబీలు. ఒకవేళ చూట్టానికి టీవీ, గిల్లుకోటానికి గోళ్లు రెండూ అందుబాటులో లేకపోతే (నాలాగన్నమాట) జీవితం దుర్భరమైపోద్దేమో!! నా పరిస్థితి అలాగే ఉండి ఉండెను ఒకానొక సండే దినాన. ఐతే, సెలవు రోజున చేయటానికేమీ లేకపోతే కనీసం కళాపోషణైనా చేయవోయ్... అని సెలవిచ్చాడట ఎవరో శాస్త్రకారుడు వెనకటికి. పోనీ, ఈ ఐడియా ఏదో భేషుగ్గా ఉందని చెప్పి, వర్కవుట్ చేసి, ఓ సుముహూర్తాన భాగ్యనగరంలో ఓ చారిత్రక పర్యటన నిర్వహించాను. అనగా, ఫ్రెండ్సుతో కలిసి చౌమహల్లా ప్యాలస్ సందర్శన చేశామన్నమాట. నిజాం నగరానికొచ్చి దశాబ్దం గడిచినా ఇప్పటిదాకా ఈ రాజసౌధం గురించి వింటమే కానీ, చూసింది లేదాయే. చార్మినార్, మక్కా మసీద్, గోల్కోండ ఖిల్లా, సాలార్జంగ్ మ్యూజియం, బిర్లా ప్లానిటోరియం... ఇలాంటి వాటన్నింటినీ ఓ రౌండ్ వేసినా, చౌమహల్లా ప్యాలెస్ పై పెద్దగా దృష్టి సారించలేకపోయా, అక్కడేముంటుందిలే అని. బహుశా, శని గ్రహం నా చేత ఈ ప్యాలెస్ పై శీతకన్ను వేయించిందేమో! తీరా పర్యటించి చూద్దును కదా.. అక్కడ అన్నీ ఆశ్చర్యాలే!! ఎక్స్ పెక్టేషన్స్ ఏమీ లేకుండా వెళ్లడం వల్లనేమో... ఈ ప్యాలెస్ అనేక వింతలతో మరింత అబ్బురపరిచింది.

ముందుగా టికెట్ దగ్గర్నుండి మొదలెడదాం. టికెట్టు ధర.. తిప్పి కొడితే ఓ పదో పరకో ఉంటుందనుకున్నా. కానీ 40 రూపాయలట. ఒకటో ఆశ్చర్యం! మొబైల్ తో ఫొటోలు తీస్కోవాలంటే మరో 50 రూపాయలు మూల్యం చెల్లించాలట. రెండో ఆశ్చర్యం!! ఎంటరవ్వంగానే క్యాంటీన్లో టీ తాగితే... గభాల్ని ఓ రెండు గాంధీ నోట్లు గుంజేస్కున్నాడు, భడవఖానా. మూడో ఆశ్చర్యం!!! కూసంత దూరం లోపలికెళ్లాక ఓ అందమైన కళంకారీ షాపు. అందులో శోభాయమానంగా వెలిగిపోతున్న విభిన్న కళాకృతుల మధ్య నాకెందుకో చెస్ బోర్డు తెగ నచ్చేసింది. నా తలకాయ అనబడు బీరువాలో కళల ‘అర’ కంటే, క్రీడల ‘అర’ డామినేషనే ఎక్కువగా ఉందని ఆ క్షణాన ఇంస్టింక్టివ్ గా కనిపెఠేశా. సర్లెమ్మని, రేటు అడిగితే రూ.1300 జహాపనా అనేశాడు అతగాడు. ఆశ్చర్యం టు ది పవర్ ఆఫ్ టెన్!!!!!! జీ హుజూర్.. ఫిర్ మిలేంగే... అని సలాం కొట్టి, వెంటనే అబౌట్ టర్న్ తీసుకుని నిశ్శబ్దంగా నా కాళ్లు వాటంతటవే ఎగ్జిట్ గేటు వైపుగా వెళ్లిపోయాయ్. ఇట్టాంటి యాక్టివిటీస్ నే అసంకల్పిత ప్రతీకారచర్యలు అంటారని చిన్నప్పుడెప్పుడో చదువుకున్న పాఠం ఠకీమని గుర్తొచ్చింది. కాసేపు నిర్వేదంతో మనసులో ఇలా పేరడీ యాడ్ రూపంలో కుళ్లి కుళ్లి బాధపడ్డాను... ఈ నగరానికేమైంది? ఒకవైపు మూసీ రోత! మరోవైపు ధరల వాత! ఐనా, ఎవ్వరూ ముక్కు మూయరెందుకు? ఒక్కరూ నోరు మెదపరెందుకు?! ఖళ్ ఖళ్ ఖళ్ !!!

కాసేపటికి ఆశ్చర్యపోవడం కామనైపోయింది. ప్యాలెస్ గురించి టూకీగా నాలుగు మంచి ముక్కలు మాటాడుకుంటే... చౌ మహల్లా అంటే... నాలుగు (చౌ), భవనాలు (మహల్లా) అని అర్థమట. చార్మినార్ పక్కనే ఉన్న మక్కా మసీదుకు వెనకవైపున లాడ్ బజార్ ఏరియాలో ఉంటుందీ ప్యాలెస్. 270 ఏళ్ల క్రితం నిర్మించారట ఈ సౌధాన్ని. అసఫ్జాహీ వంశస్థులు నిర్మించిన అనేక కట్టడాల్లో ఇది ప్రశస్థమైందట. మొగల్ శైలిలో ఉంటుందీ నిర్మాణం. నిజాం నవాబుల పాలనకు అధికారిక నివాసంగా ఈ ప్యాలెస్ ఉండేదని ప్రతీతి. దీని విస్తీర్ణం 14 ఎకరాల పైమాటేనట. నాలుగు భవంతులుగా విభజించి ఉంటుంది. నింపాదిగా అన్ని భవంతుల్లోని విశేషాల్ని చూడాలంటే మినిమమ్ ఓ మూడు గంటలు పట్టుద్ది.

ఆపై ప్యాలెస్ లోపలి విశేషాల విషయానికొస్తే... అసఫ్జాహీ వంశస్థులైన నిజాం నవాబుల రాజసానికి, వైభవానికి సంబంధించిన చారిత్రక వస్తు సంపదను ఈ అందమైన భవంతుల్లో భద్రపరిచారు. రాయల్ దర్బార్ హాల్ భలేగా ఉంటుంది. నిజాం నవాబుల తాలూకు పింగాణీ పాత్రలు, కత్తులు, కటార్లు, వేషధారణలు, గుర్రపు బగ్గీలు, వింటేజ్ కార్లు, విశ్రాంతి మందిరాలు, ఇంకా ఎన్నో వింతలు, విశేషాలు, వంశ వృక్షాలు ఇలాంటి వాటన్నింటినీ అనేక గదుల్లో భద్రపరిచారు. ఓ రెండు పేద్ద వాటర్ ఫౌంటెన్లు, ఓ నాలుగు తెల్లని బాతులు, కొన్ని పచ్చిక బయళ్లు కూడా దర్శనమిస్తాయి. హైదరాబాదులో కచ్చితంగా చూడదగ్గ ప్రదేశమిది.

అటు వైపు నుండి నరుక్కొస్తే... ఈ భవంతిలో ఉన్నవన్నీ రాజరికాల నాటి సంగతులు కదా. నవాబుల తాలూకు అతిశయం, డాంభికాలు, లగ్జూరియస్ వస్తు సేకరణలు వగైరా వగైరా తప్పించి, సామాన్యుల జీవన చిత్రం ప్రస్తావన గానీ, సొసైటీకి వారి కాంట్రిబ్యూషన్స్ గానీ, కళా, సాహిత్య వికాసాల ప్రస్తావన గానీ మనకు అగుపించవు. బహుశా... రాజరికాల శకం ముగింపు దశకు చేరుకుంటున్న కాలంలో ఈ నవాబులు జీవించారేమో (Slavery ఎండింగులో విలాసాల్లో మునిగితేలిన రోమన్లలాగా). అందుకే ఇక్కడ వారి విలాసాలు, భోగలాలసలే ఎక్కువగా కనబడతాయి. పోనీయండి. నాటి సంగతుల్ని నేటి దృక్పథంతో చూడ్డం కూడా సరికాదేమో.

చివరగా, ఒక్క విషయం మాత్రం క్లియర్ గా అర్థమైంది. ఒక వ్యక్తి తాలూకు విలాసాలు, అధికార దర్పాలు, భోగభాగ్యాలనేవి అంతిమంగా మ్యూజియాలలో భద్రపరచబడితే; ఆ వ్యక్తి తాలూకు మంచితనం, మానవత్వం లాంటి సద్గుణాలు మాత్రం వాటి మోతాదును బట్టి జనం గుండెల్లో నిక్షిప్తం చేయబడతాయని!! అదండీ చారిత్రక పర్యటన తర్వాత నేను కనిపెట్టిన టిపికల్ క్రిటికల్ ప్యాలెస్ ఫిలాసఫికల్ థియరీ ;))

Note 1:ప్యాలెసుకు national holidays & friday సెలవు. timings: 10am-5pm. 

Note 2: మొబైల్ ఫొటోగ్రఫీకి టికెట్టు అవసరం లేదని లోపలికెళ్లాక తెలిసింది. నా జేబుకు రూ. 50లు చిల్లు!!

ఆ బుడ్డోడు.... ఆరో నిజాం అట..!!!

ఇదే నాటి రాజ దర్బార్...!!

నేను ఓ ఫొటో తీసుకుంటానని చెబితే... అందరూ ఇటేపు తిరిగి మాంఛి ఫోజిచ్చారు...!!! :)

నిజాం నవాబు గారి భార్యలు, వాళ్ల బుడుగులూ వగైరా వగైరా...!!

నిజాం సేకరించిన ఓ ఘరానా కారు...!!

నిజాం గారి రోల్స్ రాయిస్ కారు...!!

చౌమహల్లా ప్యాలెస్ లో ఒక సైడ్ వ్యూ...!!

నిజాం నవాబు పెంచుకున్న బాతులు... ఆయన పోయినా, ఇవి మాత్రం ప్యాలెసుని వదలి వెళ్లట్లేదట...!!

మర ఫిరంగి...!!

నిజాం నవాబు పింగాణి పాత్రలు...!!

పింగాణీ పాత్రలు, ఇత్తడి మగ్గులు, తుత్తునియం బల్లేలు... ఇవి కాదోయ్ చరిత్ర సారం.. అంటే నిజాం ఒప్పుకోడేమో..!

ఒక మేమ్ సాహిబా...!

వీళ్లిద్దరినీ ఎటేపు నుండి చూడాలబ్బా...!!

చింతచెట్టుకు బాబ్డ్ హెయిర్ కట్ చేస్తే ఇదిగో ఇలాగుంటుంది....!!

ప్యాలెస్ దారీ, దాని కథా కమామిషు ఇవిగోండి...!!